Μη κρατικά πανεπιστήμια: Πώς θα εγγράφονται φοιτητές, η αναγνώριση των σπουδών και η ουσιώδης διαφορά με τα κολλέγια

Το νομοσχέδιο για τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια θα τεθεί αμέσως σε δημόσια διαβούλευση και θα ψηφιστεί τον πρώτο μήνα του 2024, δηλαδή ως το τέλος Ιανουαρίου.

Ο κύβος ερρίφθη για τη λειτουργία μη Κρατικών Πανεπιστημίων στη χώρα μας καθώς σήμερα παρουσιάστηκε το σχετικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρρακάκης «τα μη κρατικά πανεπιστήμια που θα ιδρυθούν στην Ελλάδα, ως παραρτήματα πανεπιστημιακών ιδρυμάτων του εξωτερικού - σύμφωνα με τις δυνατότητες που παρέχει τόσο το Σύνταγμα όσο και το ενωσιακό δίκαιο- να χαρακτηρίζονται από υψηλά κριτήρια, τα οποία θα αποφασιστούν σε συνεννόηση με την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης». 

Παράλληλα όπως έχει τονίσει από την πρώτη στιγμή η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων σε καμία περίπτωση δεν θα είναι εις βάρος των δημοσίων. «Τα δημόσια πανεπιστήμια παραμένουν η βασική μας προτεραιότητα και η ενίσχυσή τους αποτελεί κεντρική επιδίωξη. Η πρόοδος των δημόσιων πανεπιστημίων είναι θέμα αύξησης της χρηματοδότησης για υποδομές, για έρευνα και για τη φοιτητική μέριμνα, αλλά ταυτόχρονα είναι πρόοδος η μείωση της γραφειοκρατίας, η ενθάρρυνση της εξωστρέφειας, η επένδυση σε σύγχρονα αντικείμενα και προγράμματα σπουδών. Όλα αυτά συγκροτούν μια ενιαία πρόκληση που συνοψίζεται ως “ ελεύθερο πανεπιστήμιο”: ένα πανεπιστήμιο που θα διαθέτει τους αναγκαίους πόρους, λειτουργικές δομές, έμφαση στη γνώση και καινοτόμο προσανατολισμό» διεμήνυσε ο κ. Πιερρακάκης.

Πρόσω ολοταχώς για ψήφιση του νομοσχεδίου

Αφού πήρε την έγκριση σήμερα από το υπουργικό συμβούλιο, το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, με στόχο, μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Ιανουαρίου να συζητηθεί και ψηφιστεί από τη βουλή.

Τι προβλέπει το νομοσχέδιο Πιερρακάκη για την ίδρυση μη Κρατικών Πανεπιστημίων

Το νομοσχέδιο που φέρει τον τίτλο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» ξεδιπλώνει το κυβερνητικό σχέδιο για να εισέλθουν στην Ελλάδα κορυφαία ξένα πανεπιστήμια δημιουργώντας παραρτήματα που θα λειτουργούν ως μη κρατικά ΑΕΙ και θα χορηγούν ισότιμα πτυχία με τα δημόσια πανεπιστήμια. Τα µη κρατικά πανεπιστήµια σε πρώτη φάση θα είναι παραρτήµατα ξένων πανεπιστημίων κάνοντας πράξη το άρθρο 28 του Συντάγµατος για τις διακρατικές συμφωνίες έως ότου αναθεωρηθεί το άρθρο 16.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά η εισαγωγή στα μη Κρατικά Πανεπιστήμια θα γίνεται με τις προϋποθέσεις που θα θέτουν τα ίδια τα εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως ακριβώς συμβαίνει στο εξωτερικό. Οι υποψήφιοι θα πρέπει δηλαδή να πληρούν τα κριτήρια που ορίζει κάθε Πανεπιστήμιο. Υπό το πρίσμα αυτό σε σχολές υψηλής ζήτησης – όπως νομικές, ιατρικές – ίσως να παίζει ρόλο και η υψηλή βαθμολογία σε συγκεκριμένα μαθήματα.

Πηγές του Υπουργείου Παιδείας ανέφεραν ότι για την εγγραφή σε Μη Κρατικό Πανεπιστήμιο σε Προπτυχιακό τμήμα, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να κατέχει είτε απολυτήριο αναγνωρισμένο Λυκείου είτε απολυτήριο που αποκτήθηκε σε άλλη χώρα ισότιμο ή αντίστοιχο του ελληνικού Λυκείου.

Θα καταβάλλονται δίδακτρα, τα οποία θα ορίζονται από το ίδρυμα, ωστόσο στον νόμο θα υπάρχει πρόβλεψη για υποτροφίες ή για κοινωνικά κριτήριαν. Πρόβλεψη θα υπάρχει και για την ισοτιμία των πτυχίων, καθώς πέραν των επαγγελματικών δικαιωμάτων, θα παρέχουν και ακαδημαϊκά δικαιώματα, όπως συμβα΄ίνει με τα αντίστοιχα Δημόσια. Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης θα είναι η εποπτεύουσα αρχή για την τήρηση και τον έλεγχο της εφαρμογής των κανόνων λειτουργίας τους θα είναι και οι τίτλοι σπουδών μπορούν να αναγνωρίζονται πλήρως από το δημόσιο.

Το αυστηρό πλαίσιο αδειοδότησης

Όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, τα κριτήρια αδειοδότησης και λειτουργίας των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα, θα είναι τα αυστηρότερα στην Ευρώπη. “Δε θα έχουμε Πανεπιστήμια του ενός ορόφου”, δήλωσε ο κ. Πιερρακάκης (μιλώντας στο OT FORUM), τονίζοντας ότι τα κριτήρια τα οποία θα τεθούν θα είναι κτιριολογικά, οικονομικά και ακαδημαϊκά (για τα μέλη ΔΕΠ). Σημαντικό στοιχείο είναι η αξιολόγηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων με τα κριτήρια με τα οποία γίνεται η αξιολόγηση στα δημόσια. Οπως λένε οι αρμόδιοι του υπουργείου Παιδείας, «κάθε πέντε χρόνια θα αξιολογούνται τα Προγράμματα Σπουδών με τον ίδιο τρόπο που αξιολογούνται τα δημόσια πανεπιστήμια».

«Η αρχή θα γίνει με τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια» 

Επί του θέματος τοποθετήθηκε πρόσφατα και η υφυπουργός Παιδείας, Δόμνα Μιχαηλίδου, προαναγγέλοντας ότι «Ξεκινούμε με τις διασυνδέσεις ευρωπαϊκών πανεπιστημίων με ελληνικά πανεπιστήμια, έτσι ώστε να αρχίζουν συμπράξεις ευρωπαϊκών πανεπιστημίων να ανοίγουν στη χώρα μας, να αρχίζουν να γυρίζουν πίσω οι Έλληνες εκπαιδευτικοί, να μπορέσουμε να γίνουμε πόλος έλξης εκπαιδευτικών».

Η ουσιώδης διαφορά με τα κολλέγια 

Ενώ ξεκαθάρισε ότι «Δεν θέλουμε σε καμία των περιπτώσεων να γεμίσουμε πολύ μικρά πανεπιστήμια κολλεγιακού τύπου, τα οποία δεν θα είναι ισάξια των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων». Η εν λόγω αναφορά της υφυπουργού ουσιαστικά επιβεβαιώνει την πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αποκλειστούν οι περιπτώσεις ιδιωτικών φορέων εκπαίδευσης που λειτουργούν κολλέγια στη χώρα μας και στο άκουσμα της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων έχουν βλέψεις να «αναβαθμιστουν», χωρίς να πληρούν τα απαραίτητα ακαδημαϊκά κριτήρια. Στο πλαίσιο αυτό τα πτυχία των μη κρατικών ΑΕΙ που θα ιδρυθούν θα έχουν αυτόματα τόσο ακαδημαϊκή όσο και επαγγελματική αναγνώριση. Αντίθετα, ο πτυχιούχος ιδιωτικού κολλεγίου – παραρτήματος ευρωπαϊκού ΑΕΙ στην χώρα μας, μπορεί να ζητήσει και να λάβει από τον ΔΟΑΤΑΠ, την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας μόνο αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλου σπουδών.

Μητσοτάκης: «Κάνουμε ένα σημαντικό βήμα στον δρόμο της αναθεώρησης του άρθρου 16»

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, «τα μη κρατικά πανεπιστήμια έρχονται να διορθώσουν μια ιστορική ανορθογραφία», «θα μπορούν να λειτουργούν ως παραρτήματα διεθνών πανεπιστημίων. Τα προγράμματα σπουδών θα εγκρίνονται με αυστηρά ακαδημαϊκά κριτήρια και οι κτιριακές υποδομές τους θα έχουν προϋποθέσεις». Είπε ακόμη ότι «το νομοσχέδιο δίνει την προοπτική ο τόπος να γίνει κέντρο προσέλκυσης φοιτητών αλλά και να μείνουν στην πατρίδα πολλοί από τους 40.000 νέους που επιλέγουν αν φύγουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού». Ο πρωθυπουργός ανέφερε επίσης «το παράδειγμα της Κύπρου όπου η μεταρρύθμιση αυτή συμφωνήθηκε από όλες τις πολιτικές δυνάμεις».